روشنا گاه

نتیجه نظرسنجی اولیه در اینستاگرام من نشون داد که نظرات درباره طب سنتی بسیار مختلفه. بعضی عزیزان اون رو قبول دارند و بعضی باهاش مخالفند. با توجه به رسم «اعتدال طلبی»م (!) گزینه ای هم گذاشتم برای دوستانی که فکر میکنند هم خوبی داره هم بدی.

نظر شخص خودم اینه که باید طب اسلامی رایج رو از طب سنتی ایران جدا دونست. طب اسلامی غالبا بر اساس یک سری روایات هست که بعضی از نظر سند ضعیف هستند (یعنی معلوم نیست واقعا از معصوم باشند) و جزئیات و ترکیب دواهای توصیه شده و شرایط استفاده دقیق مشخص نیست.

طب سنتی نگرش‌ و روش‌هایی هست که حکما و اطبای ایرانی در دوران گذشته به کار می‌بردند و تو کتاب‌هاشون توصیه می‌کردند؛ مثل ابن سینا، رازی، حکیم جرجانی و ... . در واقع در تاریخ اسلام و ایران، طبیبان بزرگی بودند و آثار خوبی به جای گذاشتند. یعنی در پیشرفت علم پزشکی سهیم بودند. این با روایات و احادیث پیامبر و امامان درباره سلامت فرق میکنه.

ضمن این که طب علم تجربی هست و باید با روش‌های تجربی، یعنی مشاهده دقیق و آزمایش و مطالعه روش‌مند پیش بره. طب‌های سنتی ایران، چین، هند و ... هم باید با روش‌های دقیق و پیشرفته نوین ادعاهای خود رو محک بزنند. اگه طب اسلامی قراره زیرمجموعه طب‌های سنتی قرار بگیره باید این طوری مورد تحقیق قرار بگیره.

همین طور وقتی ما اصطلاح طب اسلامی رو به کار می‌بریم، هم «طب» ش مشکل داره، هم «اسلامی» ش. چون طب به عنوان علم باید مجموعه‌ای منسجم با اصول و ضوابط باشه، نه گفته‌های پراکنده و ناکامل. لقب «اسلامی» ش مشکلش اینه که به خاطر علایق دینی مردم ما میتونه موجب سوءاستفاده بشه و اصلا معلوم نیست آیا خود معصوم خواسته چنین طب مستقلی مطرح بشه یا خیر.

مشکلاتی به خاطر کارهای بعضی مدعیان و سودجویان طب اسلامی به وجود اومده که باید ازش جلوگیری بشه. بعضی از مراجع و علمای دینی هم طب اسلامی رو صحیح نمی‌دونند. و بعضی دیگه هم معتقدند چنین چیزی هست ولی باید ضابطه‌مند و با اجتهاد و از طرف اهلش باشه.

طب سنتی ایرانی هم متخصصان دانشگاهی خودش رو داره که میشه به اونها مراجعه کرد، نه به هر مدعی. البته که طب سنتی ایران مجموعه‌ای غنی هست، طبیبان بزرگی در تاریخ مون داشتیم و باید بررسی‌های بیشتری روش صورت بگیره ولی هم تحقیق و هم تجویز روش‌هاش برعهده متخصصان هست. نویدبخش این که بعضی از داروها و روش‌های درمان سنتی موفق بوده و الان به طور علمی و قانونی داره به کار میره. کشورهای چین و هند هم دارن از طب سنتی‌شون بهره میبرن.